Selasa, 02 Mei 2017




           

GAGURITAN
TURUNAN   RONTAL
GRIA TAKMUNG

DIGI0026.jpg

DIJADIKAN GAGURITAN OLEH
IR. PUTU JANUAR ARDHANA



BATUR SARI
DENPASAR TIMUR
2014




ATUR  PENGAKSAMA

Om Swasti Astu.
Melarapan sangkan nunas ica majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, mewastu Waranugraha beliau titiang prasida mipil gending puniki
Sane anggen titiang bantang cakepan puniki nenten sios, turunan Rontal Gria Takmung
Cakepan puniki wantah anggen titiang panuntun, waluya titi pengancan alit-alit titiang, raris karantus anggen titiang gaguritan. Dening asapunika janten katah sane tan manut sekadi sane wenten ring indik-indik sastra.
Inggih kadi asapunika atur pengaksama titiang majeng ring sang sujana mogi-mogi sareng sami ngemanggihang sekadi sane kemanahang sowang-sowang. Dumogi Ida Sanghyang Saraswati setata melingga ring sikian sareng sami.
Om santi Santi Santi Om.



                                                   Denpasar, 06 Juni 2014






  
GAGURITAN
SEJARAH DESA TAKMUNG
KLUNGKUNG BALI

“OM AWIGHNAM ASTU NAMAHSIDEM”

                        

I.       PUPUH SINOM

1.   Kekawitin Kapertama
Pangrastitine Tan Sipi
Majeng Ida Hyang Wisesa
Ledang Ugi Ngicen Sisip
Sarwa Bhawa Maka Sami
Salwiring Loktah Lan Dudu
Nunas Iwang Lan  Ampura
Mangda Tan Tulah Pamidi
Ngripta Pupuh
Kawentenan Banjar Banda

2.   Pinaka Anggen Panyelag
Makarya Gurit Lalintih
Ngatur Ayah Ring Kawitan
Antuk Tambet Ngalintangin
Kasilibang Antuk Gending
Kadi Pantun Keni Blabur
Padalingsa Tuna Lintang
Paribasa Bolak Balik
Nenten Manut
Ugering Pasang Aksara


II.  PUPUH GINADA

1.   Sire Dalem  Abiseka
Waturenggong Kawastanin
Maring  Gélgél Swécapura
Saduk Siu Telung Atus
Ulung Dase Nanggu Dua
Ring  Masehi
Siu Samas Enem Dasa

2.   Kyayi I Gusti Ularan
Amangku Dados  Papatih   
Tostosan  Tumenggung Suta
Alinggih Ring Kuta Humung
Asrama  Ring Kaplug Macan
Genah Asri
Ngulangunin Kabinawa

3.   Kaiterin Antuk Alas
Sira Ika Amaceki
Alas Blatung Kulonia
Wétania Alas Pungut
Ring Genéa Alas Merak
Bala Sami
Sepa Satus Kawilangan
   
4.   Sampun Suwé Kacarita
Ring Kuta Umung Malinggih
Rinabasan  Alas Merak
Alas Blatung  Alas Pungut
Mwah Kilyaning Lungguh Sira
Gawé Carik
Carik Linggah Kabinawa

5.   Sampun Puput Dados Uma
Carik Iki Kaharani
Carik  Tebe Jero Kocap 
Carik  Sarén Carik Pungut
Taler Muwah Carik Merak
Ika Carik
Linggah Dangsah Kabinawa

6.   Sire I Gusti Ularan
Anangun Linggih Astiti
Dewa Hyang Kawitan ira
Genah Hyang Dewa Alungguh
Ngaran Merajan Ularan 
Ngawe Trepti
Wibuh  Kuta Umung Wekas

7.   Sapamadeg Kyayi Ularan
Dok Ramia Kang Swaraning 
Mapan Toya Nenten Kirang
Dadi Ikang Tunggal Dalu
Maho Sumuyug Swaranya
Humung Trepti
Landuh Sarwa Tatanduran 

8.   Mapan Nenten Lali sira
Rahina Ngastiti Bakti
Ring Ning Bhatara Dalem Hyang
Hyang Ning Desa Bale Agung
Hyang Ning Puseh Penataran
Rahina Wengi
Tatan Ketaman Pegatan

10. Akweh Wenten Parahyangan
Sampun  Kabecikang Malih
Kadi Pura Dalem Antap
Kasanggra Bala Ing Takung
Jenek  Ring Banjar Ambengan
Batutabih
Wastan Genahe Punika

11. Pura Batur Panyiwian 
Lungguh Ida Hyang Bhatari
Ngraksa Toya Kauripan
Bhatari Hyang Dewi Danu
Puspatan Ida Tan Lian
Dahat Asri
Magenah Ring Catus Pata

12. Mwah Sire Anangun Pura
Linggihing Dewi Melanting
Pinaka Huluning Pasar
Maring Tengah Kuta Umung
Kasungsung Para Sodagar
Lan Sinami
Warga Ring Takmung Sadesa

13. Tatkala Anyeti Yadnya
Amapaga Toya Yukti
Mangelarang Dewa Yadnya
Ring Kahyangan Puseh Iku
Pura Ulun Suwi Muwah
Sapuniki
Kasurat Maring Pustaka




III. PUPUH DURMA

1.        Kawangun Anggah Ungguhing Parahyangan 
Manut Maring Asta Bumi
Wilangan  Asta Kosala
Pura Dalem Parahyangan
Kawangun Doh Saking Puri
Alungguhang
I Gusti  Ularan Kyayi

2.        Parahyangan Puseh Ring Kuloning Desa
Magenah Ring Kidul Kangin 
Bhatara Dalem Kahyangan 
Dalem Setra Maring Purwa
Pura Bale Agung Sakti
Yan Magenah
Ring Catus Pata Siniwi
 
3.        Maring Takmung Genah Setra Gandamaya
Kapikayun Salah Yukti
Magenah Huluning Pura
Pura Puseh lan  Kahyangan
Mawinan Raris Kagingsir
Maring Wetan
Widangan  Takmung Desa

4.        Maring Tepi Kawuh Tukad Toya Jinah
Ungguh Setra Sane Rihin
Kedadosang Pesawahan 
Carik Linggah Kabinawa
Carik Seme Kawastanin   
Kasengguhang
Katekeng Mangkin Gumanti

5.        Waliakene Carita Iki Muwah
Çri Waturenggong Gumanti
Jenek Haneng Swecapura
Sira Mahyun Angelamar
Putri  Blangbangan Apekik
Maka Nama
Dewa Ayu Mas Tan Sipi

6.        Nanging Nenten  Mresidayang Kamolihang
Sira  Juru Mangekani
Bupati Maring Blangbangan
Laju  Aji Swecapura
Angutus Ularan Kyayi 
Angalaga
Sri Juru Blangbangan Gelis
  
7.        Anging Dalem Hana Tiba Pawacanan 
Maring Ki Ularan Yukti
Yan Sida Kawon Blangbangan 
Aywa Sri Juru Tinigas
Juk Sira Çri Juru Raris 
Aturakna
Maring Ida Prabhu  Bali

8.        Wenang Amuwit Sira Kyayi Ularan
Saha Bala Bata Mantri
Tan Katekeng Maring Hawan
Rawuh Kisiking Blangbangan
Napak Tanah Jawa Yukti
Saking Wetan
Wawidangan Tanah Jawi

9.        Ida Çri Juru Sedenging Macemana
Lawan Anak  Muwang Setri
Tepining Kidul Segara  
Ngiring Bala Tetabuhan
Kacandek Camanira Twi
Dé Ularan
Saha Bala Lan Wadwani

10.   Tantan  Dumade Rames Ikang Paprangan
Long Linangon Saling Tigtig
Akwéh Bale Sire Pejah
Saking Bali Mwang Blangbangan
Kawés Juga Sira Dadi
Ki Ularan
Lawan  Sri Juru Matanding

11.   Gulunya Sri Juru Laju Lan Tinigas
Ki Ularan Dahat Branti
Gagesonan  Kahaturang  
Gelungan  Miwah Mastaka
Maring Dalem Prabhu Bali
Mérang Sira
Dalem Nata Ēnggong Brangti



IV. PUPUH SINOM

1.        Dalem Enggong Mawacana
Paman Ki Ularan Ririh
Déning Buwat Ayah Paman
Yadyapin Salah Kadalih
Mahawinan Paman Jani
Saking  Jani Kayang Langkung
Ede Pesan Buwin Teka
Nire Paweh Paman Jani
Bekel Idup
Carik Miwah  Winih Satak

2.        Apang Ada  Buktyang Paman 
Rowang Telung Atus Siki
Raris I Gusti Ularan
Matur Sembah Nunas Pamit 
Kajaba  Tanpa Manolih 
Satindak Anangis Sungsut
Eling Ring Wacanan Nata
Sarawuh  Ring Natar Puri
Kuta Humung
Tanpa Atma Rasa Sira

3.        Rabi Putu Sanak Rowang
Ring Kalapaksa Kaungsi
Tanaswé Ring Kalopaksa
Maring Unggahan Angalih
Nerus Maring Singa Ksari
Sakulawarga Malungguh
Satinggal  Gusti Ularan
Saking Kuta Humung Iki
Désa Takmung
Humung Kadi Tanpa Jadma

4.        Kari Mangkin Rowang Nira
Pamekel Takmung Siniwi
Kanikain Mangélingang
Linggih Ki Ularan Ugi
Tatkaka  Diwasa Becik
Dalem Waturénggong Mahyun 
Mantuk Maring Maya Loka
Kadawuhan Mangkin Gelis
Mekel Takmung
Ngarawuhin   Swecapura 

5.        Aswé  Dalem Angantosang
Taler Durung Sire Tangkil
Sampun Tigang Panginangan
Age  Sri Dalem  Atangi
Dateng Te Sira Atangkil
Sire I Pemekel Takmung
Ngetut Buri Lampah Ira
Mangda Nenten Katinggalin
Pati Kaplug
I Mekel Takmung Alampah

6.        Raris Dalem Mawecana 
Paman Aje Sira Ngiring
Sun Paweh  Lontar Sacakap
Raris Pakon Muwah Mulih 
Ritengahing Hawan Ngraris
Gusti Jelantik Katemu
Sire Jelantik Atanya
Sakéng Endi Paman Iki 
Mekel Takmung 
Manyawurin  Sada Banban

7.        Ngiring Sri Dalem Kaswargan
I Pasek Masawur Jengis
I Gusti Jelantik  Ica
Mireng Sawur Pasek Iki
Sampun Swé  Abawosani
Age Sire  Pamit Mantuk
Dadi Malih Kacandek Mwah
Arya Tanya Sada  Banggi
Awanan Mu
Sira te Dateng Sinelat

8.        Dadi inujarah juga
Paican  Sri Dalem Iki
Wéhan Hulun Lontar Ika
Paman Amaca Tan Uning
Sinah Tanpa Guna Nampi
Ingulun Wéhe Panukur
Kebon Lan Carik Wit Satak
I Mekel Takmung Manampi
Glis Salunglung
Tan Apanjang Ujar Sira

9.        Kyayi Jelantik Garjita
Manah Kasukan Tan Kadi
Sekadi Polih  Amerta
Ngawinang Kyayi Jelantik
Mawit Saking Lontar Iki
Lontar Dahating Linuhung
Paican Ida Sang Nata
Mawinan Matambeh  Sidi 
Nyangsan Wibuh
Kyayi Jelantik Kawekas

10.   Satinggal Ida Sang Nata
Ring Sunya Loka Mangungsi
Ninggalaken Ida Putra
Jalu Jalu  Kalih Siki
Kang Jyéste Apanelahi
Sri Radén Pamayun Bekung 
Ikang Ari Apa Saja
Maparab Radén Segening 
Sri Pamayun
Ngentos Aji Kari Jejaka



V. PUPUH PANGKUR

1.        Ngadegang  Patih Amanca
I Déwe Gedong Arte I Dewa Bangli
Déwe Nuse Sane Kasub 
Taler Dewa Pagedangan
I Déwe Anggungan Kabinawa Tuhu
Sami Sujati Widagda 
Kapiandel Maka Sami
 
2.        Sakéng Pepatih Lalima
Déwe Anggungan Puniki Maprakanti
Majeng Kyayi Batan Jeruk
Taler Majeng Pandé Bhasa
Sami Adung Sabayantaka Salunglung
Malih Jelantik Tohjiwa
Mangangobin  Pradnyan Sakti

3.        Presame sire Angerusak
Linggih Dalem Bekung Sane Kasiniwi
Sami Preside Kabancut
Dwaning Sane Pramabela
Majeng Ida Dalem Bekung  Akweh Tuhu
Ki Pandé Bhase  Kaampura
Ida Dalem Ngalugrahin

4.        Pandé Bhasa Malih Piwal
Angrusak Linggih Sire Dalem Puniki 
Pandé Bhase Brasta Lebur
Presama  Kyayi Talabah
Nenten Siyos Sakeng Winayan Ki Capung
Kabrasta Antuk Bandega
I Capung Taler Kabasmi
  
5.        Mangkin Ngiring Caritayang
Keraton Sri Dalem Gélgél Sane Inggil
Sapemadeg Dalem Bekung 
Tan Preside Ngawetuwang
Kasukertaning Jagat  Gelgel Puniku
Bine Kadi Ajin Ida
Dalem Waturénggong Nguni

6.        Dalem Bekung Kagentosang
Olih Ariné Ida  Dalem Segening
Kraton Gélgél Sayan Surud
Sayan  Nenten Mawibawa
Ida  Sri Dalem Segening Dahat Kasub
Akwéh Maduwé Garba
Putra Stri  Pat Belas Diri

7.        Akwéh Para Patih Manca
Saha Bala Wadwa Para Bata Mantri 
Ida Dalem Tatan  Rungu
Tucapa Nemangkin Sira
I Gusti Batu Lépang Mérang Ring Kahyun
Mapan Dalem Tan Karenga
Ngawetuang Manah  Brangti
 
8.        Mahyun Te  Angalih Unggah
Ring Ide Sakti Talage Matur Raris 
Pacang Mapamit Sakuwu
Sahe Ngaturaken Genah
Mwang Merajan Agung Atatakan Batu
Ri Sire Ide Telaga
Ida Sakti Tlage Nami

9.        Sagrehan  Ninggal Kedatwan
Salampah Laku Murang Murang Pamargi
Kacarita  Sampun  Rawuh 
Ring Kuloning Labak Nongan
Angaksi Te Sire Parahyangan Humung
Maring Tepining Sagara
Kabinawa  Ngulangunin

10.   Mahyun  Sire Asembaha
Mapan  Sire Asinelet Keris Alit
Mangda Sida Dirgahayu
Dadi Gelis Kagenahang
Keris Punika Maring Duwuring Watu
Tan Tinahen Dadi Pegat
Watu Ike Dadi Kalih

11.   Kawit Saking Duk Punika
Pure ike Sila Pegat Kawastanin
Sile Ika Ngaran Watu. 
Yening Pegat Putus Ngaran  
Kadalon  Kawentenan Sire Ring Kayun
Sira Gusti Batu Lépang
Sahe Adem Ring Prerai



VI. PUPUH SAMARADAHANA

1.        Matangian Sira Aris
Ngwangun Pakubon Ring Kana
Asuwé Te Sire Reko
Mupu Sukertan Ing Kana
Nangun  Sira Parahyangan
Panyiwi Déwata Tuhu
Maran Mrajan Batu Lépang

2.        Sering  Ke Gélgél Manangkil
Anging Dalem Nenten Renga
Sapanangkil Sira Pocol
Dadi Nek Rase Ring Angga
Dadi Mérang Maring Angga
Sagrehan Sire Akumpul
Anilar Saking Kedatwan
  
3.        Amurang-Murang Pamargi
Saha Istri Miwah Putra
Ngemaranin Genah Adoh
Sampun Aswe Lampah Ira
Sinami Sampun Prenamya
Rawuh Maring Bengkel Badung
Mangkane Indik Hananya

4.        Ngiring Caritayang Mangkin
Dalem Dimadé Anyakra
Puri Agung Gélgél Reko
Metu Byote Saking Jaba
Mwang Saking Jero Pura
Karusak   I Gusti Agung
Atrehan Ki Agung Widya

5.        Maruti Sidhe Ngetebin
Sri Dalem Sida Kasekap
Duk Saking Besakih Reko
Anging Tan Suwe Kasekap
Déning Sire Ki Tabanan
Dalem Prasida Karebut
Pinaka Manggala Andal

6.        Kala Sri Dalem Segening
Madeg Abiseka Nata
Ki Maruti Sida Nyogroh
Dalem Ngungsi Ke Guliang 
Putran Dalem Agung Jambe
Sareng Ida Agung Mayun
Ring Sidemen Masinutan  

7.        Reh jejake  Sire Kalih
Raris Te Sire Aminta
Kanti Sraye Bala Reko
Majeng  Sang Nata  Tabanan
Badung Buleleng Gianyar
Alah   Maruti Kagebug
Ngungsi Ring Desa Kuramas

8.        Sampun mulihing Sorgawi
Sri Dalem Dimadé Kocap
Alinggih Sira Kagentos
Dewa Agung Jambé Sira
Pertama Ring  Smarepura
Ring Gélgél Sinanggeh Letuh 
Ki Maruti Mangawasa

  

VII. PUPUH GINANTI

1.        Dewe Agung Jambé Wibuh
Sukertan Ring Jagat Bali
Sidhe  Malih Kawaliang
Dados Aste Nagarani
Nanging Buléléng Pertama
Lémpas Saking Klungkung Ugi

2.        Sapenyeneng Sire Prabu
Déwe Agung Jambé Iki
Para Angga Miwah Manca
Patih Agung   Mangukihin
Lame Jenek ring Tihingan
Jagat Tihingan  Sutrepti

3.        Tatkalaning  Gusti Dawuh
Kenyaring Surye Ngukuhi 
Anama Desa Penasan
Kubon Tubuh Gélgél Wanging
Tepi Kelod Kakuasa
Ring Labak Nongan Gumanti

4.        Ngawétan Sira Lumaku
Nangun Pakubon Iriki
Dados Sidayu Nyuhaya
Wang Tojan Gélgél Ngukuhi
Kulon Labak Panji Ika
Sidayu Tojan Aranin

5.        Muwah Sira Déwe Agung 
Genah Para Manca Kagingsir
Taler  Para Bahudanda
Tan Dumade Mantra Mantri
Genahnyane Katampekang
Pinake Pangukuh Puri

6.        Déwe Agung Jambé Wibuh
Sira Kagentosin Linggih 
Déwe Agung Dimadé
Ritat Kalaning Puniki
Jagat Bali Malih Belah
Dados Dasa Datu Puri

7.        Buleleng Kalungkung Badung
Karangasem Lan Menguwi
Bangli Tabanan Gianyar
Payangan  Jembrane Malih
Kahyun Sami Mangukuhin
Manahnyane  Sami Pradnyan

8.        Lantur Dados Kutus Datu
Badung Manguwi Matunggil
Buleleng Ngwasa Payangan
Tur Karebut olih Bangli
Sayan-Sayan Kareredang
Kedatuwan  Klungkung Iki
  
9.        Duk Sira Welanda Rawuh
Dateng Maring Pulo  Bali
I Welanda Sane Ngepah
Indik Kedatuan Bali
Swaprajane  Dados Asta
Mangkane Pradata Nguni



VIII. PUPUH PUCUNG

1.        Sira  Déwe Agung Dimadé Kapungkur
Mwah  Kagentos Genah 
Sira Déwe Agung Sakti
Déwe Agung 
Piduke Ring Wang Penasan 

2.        Ida Dewa Agung Sakti Dahat Bendu
Sadaweg  Jajaka
Kakekes  Penasan Aji
Nenten Manut
Jeroning Kahyun Sang Nata

3.        Wastu Dewa Agung Sakti Sampun Duhur
Wawu Wruh Sang Natha
Kehanan Déwagung Sakti
Tatan  Wurung
Manibakin Pami Danda

4.        Wastu Pasek  Penasan Aji Katundung
Wanging Panasan   Mwah
Pan Tan Kenéng Pejah Panjing
Sami Katundung
Maring Carik Gunung Prapta

5.        Tanaswé  Asinutan Ring Carik Gunung 
Angalor Mamarga
Maring Ume Salah Prapti
Jenek Lungguh
Sinami Sakaluarga

6.        Salah Ngaran Iwang Ume Ngaran Lungguh
Uma Salah Ngaran
Genah Jadme  Iwang Driki
Swé Kapungkur
Sinengguh Umesalakan

7.        Ring  Sajeroning Umesalakan Dumun
Sampun Wenten Jadma
Linggih  Katinggal Ngulati
Wantah  Kantun
Ikang Parhyangan Kéwala

8.        Tahun Siu Samas Petang Dasa Kutus
Sampun jenek Sira
Maring Wewidangan Iki
Mwah Kapungkus
Umesalakan Anama

9.        Anangun Sira Akarye Kuwu-Kuwu
Panyiwian Désa
Nama Tunon Kasungkemin
Mwah Anangun
Kahyangan Bhatara Dalem

10.   Kilya Maring Kahyangan Dalem Puniku
Sétre Tunon Nama
Mapan Tenget Genah Iki
Raris Katuntun
Ka Purwa Kauh Grubugan 

11.   Parhyangan Tengahing Pekraman  Puniku
Kalantur Kasiwa
Olih Wang Penasan Aji
Sahe Kwangun
Hyangan Puseh Batur Tumpa 

12.   Manut Pararem Dése Krama Anerus
Anulus Akarya
Linggih Pure Dése Iki
Mwang Balé Agung
Ring Kahyangan Puseh Desa

13.   Palemahan Umesalakan  Imalu
Durung Dados Marga
Toye Bubuh  Sisi Kili
Wates Dulu
Margi Tedun  Tukad Bangka

14.   Margi Tembus Ngantos Kahyangan  Masayu
Rawuh Banjarangkan
Sisi Kangin Toye Tiyis
Sisi Kidul
Ring Carik Subak Penasan

15.   Sesampun Wong Nagara  Welande Rawuh
Tur Makarye Jalan
Katerbak Setre Puniki
Carik Tan Luput
Miwah Palemahan Désa  

16.   Permargin Toye Maring Carik Puniku
Keanggen Abangan
Mawinan Sétre Puniki
Kedik Kantun
Nyisi Jlinjing Tyis Sawidang


IX. PUPUH DANGDANG

1.        Tucape Mangkin Mwah Kehananing
I Gusti Ularan  Kesah
Ninggal Jeroan Lan Bale
Saking Wawidangan Takmung
I Pemekel Takmung Kari
Prasida Manguwasayang
Duking  Abiseka Ratu
Déwe Agung Madé Sira
Duk Punika  Mekel Takmung  Piwal Bakti
Maring Lungguh Sira Nata

2.        Mekel Lebah Juga Aprekanti 
Sira I Pamekel Maring Satra
Pamekel Kemoning Sareng
Tan Lali Pemekel Ayung
Déwagung Dimadé Gelis
Ngutus Ki Agung Kubakal
Hanéng Tihingan Alungguh 
Mapan Wit Kawitan Sira
Dahat Kasub Agurit Wsi Trehing Jurit
Tosning Ksatria Purusa

3.        Kanikayang Ngerusak Tur Basmi 
I Meseh Puri Semarapura 
Tan Tulak Pamidi Sire
Satitah Déwagung Klungkung  
Tur Sire Asikep Keris  
Anama I Baru Tanca 
yuda Pramankin Kawangun
Kidul Wétaning  Tihingan
Ngawangun Kiskis Binalumbang Ring Carik
Lér Kilyaning Takmung Desa

4.        Bala Tihingan  Pau Melanin
Angiter Sira Kyayi Kubakal 
Ramén Kang Prang Antos Sore
Hyang Baskare Enjing Sampun 
Nangun yude Sira Malih
Bala Takmung Wus Sayaga
Sampun Angantos Sumuyug 
Matimpi Timpi Masuryak
Bale Tihingan Pau Katangtang   Malih
Nanging Swé Meseh Tan Datang

5.        Soca Kesat  Toye Panon  Kering 
Mangawas  I Satru Corah Datang
Mawit Punika Kapeseng
Carik Liat Carik Kutuh
Lihat Matané Tuh Gaing
Raris I Gusti Kubakal
Sareng Wadwa Nyilib Saru
Rawuh   Nyisir Toye Jinah
Mapikayun  Jaga Ngrejek Saking Samping
Kagebug  Takmung Kagiat

6.        Mekel  Maléce Ninggal Nagari
Ngungsi  Desa Blahbatuh Gianyar
Jenek Linggih Ring Belege 
Ring I Gusti Jelantik Nguntul
Dadi Juru Kurung  Puri 
Sisan Satru Maring Satra
Kemoning Lebah Mwang Ayung
Anungkul Eling Presama
Sabayantaka Subakti Kadi Nguni
Newite Angge Ring Nata

7.        Puput Ikang Yuda Kalakoni   
Mahyun Sira I Gusti Kubakal   
Mulih Sire Ring Purine
Maring   Tihingan Jumujug    
Tan Swe Kadawuhan Malih  
Marek  Puri Smara Pura 
Titah Sira Dewa Agung 
Sawuwus  Ring Puri  Prapta 
Sira Kanikayang Mangde   Amaceki
Jagat Takmung Mangda Kerta



X. PUPUH PUCUNG

1.        Tan Wani Tulak Wacanan Déwa Agung
Pamit Sahe Sembah
Sampun  Ring Tihingan Prapti
Gelis Matur   
Reh  Macek Takmung Kanika

2.        Kicén Angumpulaken Wadwe Sadulur
Pacang Mangiringang
Salantang Lampah Pamargi
Maka Pucuk 
Kasudi Ki Pandé Tusan

  
3.        Petang Dasa Diri Wadwa Ngiring Nulus
Sampun Suwe  Mamarga
Maring Widang  Takmung Prapti
Ngarye Pamuhun
Sinareng Bala Lan Wadwa

4.        Ngalantur  Raris Parahyangan Kawangun 
Maring  Hulu Désa
Mawit Saking Genah linggih
Ki Ularan
Nama Mrajan Penataran. 

5.        Wekasan Dados Pangiket Tereh Damuh 
I Gusti Kubakal
Aputra Lanang Miwah Stri
Gusti Ayu
Miwah  I Gusti Gunaksa

6.        Titenin Muwah I Gusti Agung Bendul
Parikraman Sira
Ring Tihingan Mangrastiti
Angawangun
Atiwe-Tiwe Kawitan

7.        Ayadnya Saji Atiwa-Tiwa Wibuh
Busana kapatyan
Amade Busana  Puri
Linggih  Lembu
Nganggé Badé Tumpang Sanga  

8.        Rikanjekan Déwase Dahat Linuhung
Déwagung Karenga
Akirim Surat Ke Bangli
Gyanyar Badung
Ngantos Ke Karangasem Mwah

9.        Kaiterin  Dése Tihingan Karebut
Aneher Karusak
I Gusti Bendul Mwah Rabi
Seda Puput
Sareng  Sami  Sinamian



XI. PUPUH SINOM

1.        Kari Okan Sire Tunggal
Sedeng Abobot Nem Sasih
Mareng Badung Kerarudang 
Olih Ki Pucangan Nuli 
Irika Kaupa-Pali
Ngantos  Embas Putra Jalu
I Gusti Badung  Inaran
Dados  Parekan Ring Puri
Mareng Badung
Antuk I Gusti Pucangan

2.        Lamining Alami Kocap
Jagat Tihingan Rusak Gring
Pan Tan Hane Pamacek Mwah
Raris  Pandé Pedek Tangkil
Maring Smarapura Puri
Majeng Sire Déwe Agung
Mangdane Kehanan Muwah
Ring Tihingan Mewali
Swastiastu
Mangda Dados Pacek Jagat 

3.        Déwe Agung Awacana
Maring Sire Pandé Ugi
Manawa Hana Sisa
Anak Kyayi Bendul Mirib
Sisaning Pejah Inguni
Sane Kararud Ke Badung
Nikayang Manira Paman
Mangda Rahinane   Jani
Mangaruruh
Putra Kyayi Bendul Sigra 

4.        Pandé Anawur Wacana
Sahe  Sembahing Mapamit
Ke Badung Gelis  Tan Tulak
Nyihnayang Manah Subakti
Wacanan Dalem Kakerti
Amendak I Gusti Badung
Kaanggen Pacek   jagat Tihingan
Sesampun Dewasa Becik 
Gusti Badung
Mangawasa Ring Tihingan

5.        Swé Te Sire Ring Tihingan
Makayun-Kayun Sinambi
Saha  Rowang Abligbagan
Rasa Embang Genah Kiduling
Digelis  Mataki Taki
Angalih Kuloning Takmung
Sareng Rabi Mwang Putra 
Kawekas Terus Kasiwi
Angge Pakukuh
Gelar Yuda Smarapura
 
6.        Olih Paman Kicén Wadwa
Wantah Telung Dasa Diri
Wanging Ring Banjar Ambengan
Pura Dalem Antap Tepi
Kasewen Tur Keharanin
Banjar  Banda Maka Pungkus
Mapan Iriki Binanda
Déning Musuh Maha Sakti
Sampun Manut
Pidarta Rawuh Kawekas

7.        Aswé  Jenek Maring  Banda
Anangun Parhyangan Pingit
Inaranan Suralaya 
Sura Make Teges  Wani
Ngaran Purusa Utawi 
Laya Mateges  Pralayu 
Suralaya Inaranan 
Wani Purusa Sangkaning
Jaga Nyujur
Ksatrianing Mahottama

8.        Mwah Amangun Pamerajan
I Gusti Badung Alinggih
Maring Wetan  Suralaya
Maring Wétannyane Carik
Subak Panasan Kasunggi 
Pure Dalem  Wates Kidul
Daleming  Umasalakan
Sisi Kulon Tukad Mati
Sampun Caluh
Kasengguh  Tukad Kerinci
         
9.        Rawuh Tahun  Siu Sanga
Nanggu  Petang Dasa Kalih
Wong Takmung Hana Wicara 
Lawan Kula Banda Niti
Mawit Sangkaning Nanginin
Upakara Pitra  Tuhu 
Kulawarga Maring  Banda 
Asétre Ring Takmung Sami
Mangda Anut
Angawe Rompok Ring Setra 

10.   Sameton Banda Mamanah 
Ngawé Rompok  Sisi Kangin
Ring Tepining   Banjar Banda
Mawe Tawulan Mawali
Reh Ngeliwer Kahyangan Tri
Tan Wéhane Wonging Takmung
Mapan Nenten Dados   Kocap
Amawe Tawulan Malih
Ungkul-Ungkul
Ngalintang Kahyangan Désa

11.   Wus Sampurna Mitra Yadnya
Sawonging  Banda Amuwit
Banda Tan Malih Asétra
Sama Wonging Takmung Malih
Angawé Sétre Mandiri
Tanah  I Rigeg Katuhur 
Kaangge Seme Wong Banda
Mangkane Predata Nguni
Saking Luhur
Rawuh Mangkin Tur Kawekas



XII. PUPUH GINADA

1.        Hana I Gusti Kubakal
Maring  Takmung Amaceki
Kalih  Sira Yan Maputra
Stri Kalih Lan Jalu Jalu 
Gusti Gunaksa Kang Jyésta
Ikang Ari
Sira  Gusti Ayu Gria 

2.        Sawekas  Gusti Kubakal
Rumakséng Takmung Siniwi
Malanduh Jagat Takmung Mwah
Mapan Presama Sumuyug 
Anerusin Bakti Marga
Minakadi 
Panyenengan Ki Ularan

3.        Wus Wrede  Gusti Kubakal
Kasuwen Suwen Siniwi
Mur Te Sire Amoring Hyang
Putra Nira Ganti  Lungguh
Putra Nira Sane Pradnyan
Yan Apekik
Panelah  Gusti Gunaksa

4.        Sira Anuwur Sang Diksa
Kasiniwi Kasungkemin
Wayahan Kajeng Aparab 
Pinake Patirtan Tuhu
Angaturang Wanging Stri Mwah 
Ikang Ari
Sira Gusti Ayu Gria

5.        Pinake Dampati Sira
Ginawé Gria Digelis 
Pinaka Alinggih Sira
Kilyaning Wrat Mare Tuhu
Sahe Catu Carteba Mwah
Sawidangin
Carik Merak Sapancoran

6.        Sampun Kudang Warsa Sira
Kyayi Gunakse Maceki
Jenek Lungguh Angawasa
Maring Wawidangan Takmung 
Hane Duta Sire Nata
Kang Anami
Déwagung Dimadé Sira

7.        Wacane Sire Sang Nata
Maring Mekel Takmung Yukti
Wireh Sampun Suwé Sira
Sira I Pamekel Takmung
Magenah Ring Desa Blega
Sane Mangkin
Pakon Sira Pamuliha

8.        Ngulun Sayan Sih Ri Sira
Mamisinggih Sira Kyayi
Sira I Mekel Tinanyan
Mawinan Memanah Anut
Mantuk  Maring  Takmung Desa
Tur Mewali
Ka Genah Pituduh Nata

9.        Matur Ring Kyayi Gunaksa
Satinut Ring Titah  Kyayi
Raris Kicén Linggih Genah
Maring Kidul Dése Takmung
Kilyaning Sisi Ring Purwa. 
Mangun Raris
Kubon Maran Celuk Losan


XIII. PUPUH DURMA

1.        Mapan  Aninggal  Takmung I Mekel Losan
Duk Yudane Rames Gati
Marep I Gusti Kubakal 
Pamekel Takmung Mamanah  
Ring Takmung Asétre Malih
Sapunika
Kawentenannyane Nguni
 
2.        Wus Asuwe Sampun Akwéh Wanging Losan
Mahyun Te Sire Sinami
Gawé Setre Gandamaya
Ring Kilyaning Désa Ika
Name Slukat Kasumkemin
Ya Mangkana
Kehananya Ngantos Mangkin

3.        Sira Gusti Kubakal Aputra  Patpat 
Ring Takmung Kang Jyesta Linggih
Kang Ari Pemadé Sira
Kandel Puri Smarapura
Pamaruju Ring Siku Twi
Maring Lepang
Kang Pamungsu Amaceki 

4.        Sapeninggal Sira Gusti Batu Lépang  
Rep Sirep Ikang Pertiwi 
Dadi Humung Ikang Genah   
Nenten Wenten   Wani Jenek
Ajage-Jaga  Napi Malih
Ring  Sagara
Tepi Kidul Dahat Singid

5.        Gusti Locong Pakon  Sira Rama Rena
Mangda Kahyun  Amaceki
Sire Tatan Wani Tulak
Maring Titah Rama Rena
Laju Te Sire Gumanti
Ring Abyan Kapas
Angalih Ungguh Tumuli

6.        I Pasek Pageha I Pasek Prateka
I Pande  Sareng Mangiring
Satunggil Awengi Kocap
Genah Punika Kagoda
Antuk Wong Samar Tumedi
Awinan Kesah
Sakeluarga Agingsir 

7.        Magingsir Ngawétan Ring Tengahing Désa
Ring Daksine Saking Linggih
Sira Gusti Watu Lépang
Suwé  Akuwu Irika 
Akwéh   Dure Désa Prapti
Karya Banjar
Irika  Sinarengsami

8.        Hane Saking Sengguwan Klungkung Makesah
Tegal Linggah Kauh Mlangit
Badég Karangasem Muwah
Batur Kintamani Srongga
Kramas  Sanur  Siku Malih
Banjarangkan
Akwéh  Nenten Kawilangin

9.        Sayan-sayan Rawuhnyane Paclancanan
Ngaléplépang Saka Siki
Kawastanin Dése Lépang
I Gusti Locong Tan Maran
Ring Ramarenan Subakti
Mwah Ayadnya
Maring Pura Kayangan Tri
 
10.   Kehanan Alungguh I Gusti Gunaksa
Kuta Humung Amaceki
Side Ngawawa Potraka
Samaliha Lan  Prasida
Nyikiyang  Takmung Gumanti
Banda Losan
Lépang Dados Krama Siki

11.   Mwah Anyiwi  Tri Kahyangan Pura Désa 
Landuh Kute Humung Malih
Sire Side Ngalih Toya
Wusan  Aprang Lawan Lebah
Saking Tukad Unda Mijil
Sampun Muwah
Kalugra  Smarepura Puri



XIV. PUPUH DURMA

1.        Dwaning Manah
Tatan Keneng Lipurang
Pacang Ngawi Mangda Becik
Anggen Titiang Nglipur Manah
Kadi Gering Lawas Palas
Wirang Ruwang Jroning Ati
Janten Pacang
Ngruwat Sungkaning Duh Kita


2.        Ampura Banget
Pretisentana  Tuna
Rawuh Iriki Mangurit
Presida Nyaratang Nyurat
Desa Takmung Lalintihan
Boya Memanah Nasikin
Para Sentana
Uning Sastra Gama Sami


“OM SANTHI, SANTHI, SANTI, OM”
Puput Sinurat Tanggal 6 Juni 2014, Pukul 05.00 Wita, Di Banjar Batur Sari Desa Kesiman Kertalangu, Denpasar Timur Propinsi Bali, Sambil Ngempu Cucu Pertama Penulis, Gede Parawangsa Diningrat


20140503_160810.jpg

Gede Parawangsa Diningrat



DAFTAR PUSTAKA

1.        Babad Dalem Gelgel, Klungkung.
2.        Hili Kita Gatah
3.        Lelintih Gusti Kubakal
4.        Lelintih Gusti Badung
5.        Lelintih Gria Takmung
6.        Babad Ularan Takmung
7.        Lalintih Satria Dalem Klungkung





















Tidak ada komentar:

Posting Komentar