GAGURITAN
SUDAMALA SAPULEGER

OLEH
IR. PUTU JANUAR ARDHANA
DENPASAR
2015-06-03
ATUR PENGAKSAMA
Om Swasti Astu.
Melarapan sangkan nunas ica majeng ring Ida Sang
Hyang Widhi Wasa, mewastu Waranugraha beliau titiang prasida mipil gending
puniki
Sane anggen titiang bantang cakepan puniki nenten
sios, wantah indik carita kawentenan Panglukatan Sudamala Ring Bali
Cakepan puniki wantah anggen titiang panuntun,
waluya titi pengancan alit-alit titiang, raris karantus anggen titiang
gaguritan. Dening asapunika janten katah sane tan manut sekadi sane wenten ring
indik-indik sastra.
Inggih kadi asapunika atur pengaksama titiang
majeng ring sang sujana mogi-mogi sareng sami ngemanggihang sekadi sane
kemanahang sowang-sowang. Dumogi Ida Sanghyang Saraswati setata melingga ring
sikian sareng sami.
Om santi Santi Santi Om.
Denpasar,
03 Juni 2015
Penulis
Ir.
Putu Januar Ardhana
DAGING CAKEPAN
Atur Pengaksama
Hal
1. Durma ............................................. 1
2. Dangdang ........................................ 2
3. Adri .............................................. 3
4. Sinom
............................................. 4
5. Ginanti
............................................ 6
6. Ginada
.............................................
7
7. Saram
Dahana ................................. 8
8. Pangkur............................................. 8
9. Pucung
.............................................. 9
10. Maskumambang .............................. 10
11. Ginada .............................................. 11
G A G U R I T A N
SUDA MALA SAPUH LEGER
OM SWASTI ASTU
I.
SINOM
1. Malinggih
Ring Siwadwara
Sang Hyang
Aji Saraswati
Dumadak
Ratu Malingga
Mangdane
Presida Malih
Ngicalang
Sekancan Dekil
Pari Polah
Jadma Dudu
Tuna
Pratiaksa Sastra
Aji Purana
Niti
Sugra Ratu
Manah Nunas
Kanti Bela
2. Pinake Anggen Panyelag
Mekarya Gending Puniki
Ngatur Ayah Maguritan
Antuk Tambet Ngalintangin
Kasilibang Antuk Gending
Kadi Pantun Keni Blabur
Padalingsa Tuna Lintang
Paribasa Bolak Balik
Nenten Manut
Ugering Pasang Aksara
II. DURMA
1. Kacarita Wenten Pandita Utama
Bagawan Bregu Siniwi
Jenek Ring Bregu Asrama
Putra Kalih Istri Lanang
Sane Istri Diah Adnyawati
Putra Lanang
Sang Barata Lwih Apekik
2. Sane Mangkin Sang Barata Kakebekan
Eling Ring Ragane Sisip
Wireh Dina Pamedalan
Kajeng Kliwon
Saniscara
Wuku Wayang Duk Puniki
Tan Buungan
Katadah Hyang Kala Sakti
3. Kocap Wenten Panugrahan Sanghyang Siwa
Majeng Sanghyang Kala Nguni
Sane Dados Tetadahan
Jadma Embas Uku Wayang
Batara Kala
Gumanti
Wenang Nadah
Apan Mamada Hyang Kala
III. DANGDANG GULA
1. Sang Suda Kaparisuda Yukti
Mawinan
Mapungkus Suda Mala
Kalukat Olih Pranah Ajine
Ida Hyang Bagawan Bregu
Nanging Tan Urung Kapetik
Antuk Ida Sanghyang Kala
Apan Sang Suda Jatiniku
Durung Polih Nunas Tirta
Panglukatan Sapuh Leger Kawastanin
Olih Dane Jero
Dalang
2. Kacrita Hyang Kala Sane Mangkin
Manyujur Genah Sang Suda Mala
Sanghyang Kala Lintang Gasek
Manyaratang Jaga Ngejuk
Kaja Kelod Kauh
Kangin
Palaib Sang Suda Mala
Urine Nerus Katutut
Olih Ida Sanghyang Kala
Wenten Sisan
Yadnya Dados Dugdugan Mis
Irika Mengkeb
Sang Suda
IV. ADRI
1. Ida Sanghyang Kala Dahat Bingung
Mangandika Bangras
Kija Sang Suda Malaib
Mare Dini
Srayang Sruyung
Klimpang Klimpeng Clingak Clinguk
Sagetan Sube Makleset
Tongosnyane Sube Suung
Hyang Kala Manyingadwala
Manah Brangti
Jengah Erang
2. Batara Kala Ngebitang Luwu
Ngrereh Suda Mala
Sabilang Luwu Kakebit
Ditu Sang
Suda Malingkuh
Malih Mumbul Tur Malayu
Pati Kaplug Srandang Srendeng
Tolah Tolih Srayang Sruyung
Mangda Nenten Kakeniang
Antuk Ida Sanghyang Kala
3. Batara Kala Gelis Mangetut
Sinambi Mangucap
Maduluran Manah Brangti
Gelis Ngamedalang Pastu
Jadmane
Nugdugang Luwu
Apang Tusing Sida Gawe
Pradene
Munduhang Luwu
Patut Enggalang Entungang
Apang Tan Kacakrabawa
V. SINOM
1. Sedek Malaib Sang Suda
Ring Margi Wenten Kapanggih
Wang Karya Atiwa Tiwa
Irika Ida Mangepil
Maring Tugelan Tiingi
Sane Tan Madaging
Buku
Sisan-Sisan Ngarya Wadah
Batara Kala Mangaksi
Kadi Gepu
Sang Kala Nakep
Sang Suda
2. Nanging Gelis Sang Barata
Mlecat
Saking Song Tiingi
Apan Bolong Makaruwa
Mawinan Polih
Malaib
Hyang Kala Kaliwat Brangti
Mawinan Ngetelang Pastu
Apang Bingung Dane Tukang
Yen Numanang Sisan Tiying
Tan Mabuku
Sisine Bolong
Dadua
3. Tatkala Surup Hyang Surya
Wengi Rawuh Manampekin
Sedeng Wenten Mangku Dalang
Ngawitin Wawu Magending
Sang Suda Mengkeb Digelis
Kabungbung Gender Mangesul
Kesyab Ida
Sanghyang Kala
Sang Suda Sampun Kapanggih
Yan Macemplung
Maring Bungbung
Gender Wayang
4. Jero Mangku Dalang Munggah
Suar Kagantung Kaenyit
Gender Wayang Katabuhang
Pangendang Surya Kakawit
Dalang Nabdabang Malinggih
Tur Nuturang Abah Lampu
Gedong Miwah Kelir Wayang
Sakropak Wayang
Maukir
Tiaga Puput
Maring Samping Jero Dalang
VI. GINANTI
1. Sang Dalang Wawu Malungguh
Sanghyang Kala Manangsekin
Manakenin Mangku Dalang
Jero Dalang
Dadi Bani
Enyen
Ngicen Panugrahan
Darma Pawayangan
Niki
2. Yaning Jero Nenten Manut
Dalang Pacang Tadah Jani
Hulun Iki Sanghyang Kala
Jero Mangku Dalang Nyawis
Nimbal Matur Saha Sembah
Swasti Astu Namastuti
3. Hyang Kala Palungguh Ratu
Mina Kadi Tiang Bani
Sangkaning Sanghyang Iswara
Ngicen Sakancan
Pamargi
Samaliha Tiang Tatas
Darma Pawayangan Yukti
4. Batara Malih Manandruh
Majeng
Mangku Dalang Gelis
Nah Indayang Pidartayang
Pakakas Jerone Sami
Napi Saluwir
Punika
Mangku Dalang Matur Malih
5. Suar Wayang Sanghyang Surya
Mawinan Galang Sinangling
Gadebong Pinaka Tanah
Kelir Hyang
Embang Gumanti
Katengkong Meme Lan Bapa
Sane Ngicen Tiang Urip
VII. GINADA
1. Paman Mangku Dalang Wayang
Dadi Gender
Patpat Warni
Ngudiang Tusing Dadua
Malih Wenten Tanya Runtuh
Saking Ida Sanghyang Kala
Raris Nyawis
Jero Mangku Dalang Wayang
2. Indik Ngangge Gender Patpat
Ampurayang Matur Sisip
Nika Nyama Sane Patpat
Anggapati Pinih Duwur
Merajapati
Andapan
Banaspati
Sareng Banas
Pati Raja
3. Uduh Paman Mangku Dalang
Paman Mula Sajeroning
Dalang Dahat Mautama
Jani Ulun Tatan Tulus
Nadah Kawentenan Dalang
Sawateking
Tatas Darma
Pawayangan
VIII. SAMARADAHANA
1. Duk Rahinane Puniki
Wusan Ida Sanghyang Kala
Ngulgul Mangku Dalang Kawot
Mawali Batara Kala
Ngarereh Sang Suda Mala
Dengak Dengok Tan Kapangguh
Panyingakane Mangemang
2. Wayang Sampun Puput Mangkin
Malaib Malih Sang Suda
Batara Kala Kadropon
Ngetut Palaib Sang Suda
Sang Suda Sampun Magenah
Maring Gesinge Macebur
Sane Samah Kabinawa
IX. PANGKUR
1. Kocapan Wenten Sang Nata
Keabiseka
Ring Jagat Mayaspati
Arjuna Sahasra Bahu
Parab
Idane Kaloktah
Mangkin Kacarita
Sedek Tangkil Matur
Arin Dane Suda Mala
Mapesengan Adnyawati
2 Inggih Ratu Prabu Nata
Titiang Mapasengan Diah Adnyawati
Belin Titiang Sedeng Sungsut
Maparab Sang Suda Mala
Kaputra Antuk Ida Bagawan Breghu.
Wenten Umatur Amatra
Majeng Ratu Sane Sakti
3. Kacawis Antuk Sang Nata
Dewa Sang Listuhayu Diah Adnyawati
Mai Pahekan Kadulu
Napi
Ngawinang Idewa
Napi Wenten
Kadi Pranagata Rawuh
Sane Kauleng Ring Manah
Durus Nikayang Digelis
X. PUCUNG
1. Sang Diah Adnyawati Digelis
Umatur
Ratu Sang Nata
Mawinan Titiang Manangkil
Jaga Nglungsur
Sraya Kanti Bela Krama
2. Ratu Prabu Arjuna Sahasra
Bahu
Belin Titiang
Sang Suda Mala
Inapti
Lekad Ipun
Saniscara Pon Wuku Wayang
3. Sampun Kalukat Olih Bagawan Bregu
Kantun Jaga Katadah
Sanghyang Kala Mangintilin
Sang Suda Kantun
Ring Punyan Tiingi Samah
4. Pinunas Titiang Mangda Cokor I Ratu
Ledang Nyedayang
Sanghyang Kala Sane
Jengis
Nenten Durus
Manadah Sang Suda Mala
5. Yan Sampun Sanghyang Kala Seda Katempur
Pinaka Tebusan
Pacang Misadia
Ngayahin
Majeng I
Ratu
Dados Rabi Prabu Nata
XI. MASKUMAMBANG
1. Riwawu Samangkana Diah
Adnyawati
Suka Sang Sahasra
Mapikayun Jaga Masmi
Ida Hyang Batara Kala
2. Sapunika Atur Diah Adnyawati
Sang Nata Kasukan
Nabdabang Mayuda Gelis
Mademang Batara Kala
XII. GINADA
1. Hyang Kala Masinganada
Mangarepang Manyagjagin
Sahasra Bahu Manyadang
Sampun Kasuwen Mabarung
Kalilih Batara Kala
Kapatitis
Kantan Ida Antuk Panah
2. Risampun Padem Hyang Kala
Sahasra Bahu Nibenin
Tiang Jani
Nyupat Dewa
Ngicen Dewa Lungguh
Bucu Kaja Kauh Magenah
Jenek Linggih
Manados Panunggun Karang
3. Amunika Mangaturang
Managingin Gita Santi
Gaguritan Sudamala
Ampurayang Kirang Langkung
Purun Cangkah Cumangkah
Parama Santi
Anggen Titiang Nguntatang
Puput Kepipil,
Tanggal 3 Juni 2015, Budha Tolu. Pukul 10.37
Wita, Olih Ir. Putu Januar Ardhana, Alamat
Banjar Batur Sari Denpasar Timur Bali.